dohom@sanly.tm
Türkmenbaşy şäheriniň D.Azady köçesiniň 75-nji jaýy
Card image cap
Iýn 07 2024
Bilim ulgamy ösýär, özgerýär

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly ýolbaşçylygy bilen Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ähli ugurlarda döwrebap, oňyn özgertmeler amala aşyrylýar. Ösen ýurtlarda umumy bilimiň netijeliligini ýokarlandyrmagyň ýollary gözlenilýär we öňdebaryjy tehnologiýalary işläp taýýarlamak, olary bilim ulgamyna ornaşdyrmak üçin köp işler amala aşyrylýar. Häzirkizaman okuwyň tehnologik üpjünçiligi ösen ylmyň derejesine gabat gelmelidir. Soňky ýyllarda ýurdumyzda gurulýan bilim ojaklary kompýuterler, internet aragatnaşygy bilen üpjün edildi. Paýtagtymyzda, welaýat, etrap merkezlerinde iň täze enjamlar bilen üpjün edilen mekdepler, çagalar baglary, ýokary we orta hünär okuw mekdepleri işleýär. Bilim ojaklarynyň interaktiw-multimediýa tehnologiýalary bilen üpjün edilmegi bilimiň hiliniň düýpgöter kämil derejä göterilmegine getirdi. Multimedia tehnologiýalary dürli görnüşdäki maglumatlary görkezmäge mümkinçilik berýär, sapagyň netijeli bolmagyny üpjün edýär. Sapaklarda talyplaryň, okuwçylaryň mowzuklary düýpli özleşdirmeklerinde, olaryň gözýetiminiň giňelmeginde, beýan ediş ukybynyň ösmeginde, döredijilikli, özbaşdak işlemegi öwrenmeklerinde, bilim bermegiň hilini ýokarlandyrmakda multimedia tehnologiýalarynyň hyzmaty uludyr. Geçirilýän sapaklar multimedia tehnologiýalary bilen guralanda, ýaşlaryň geçilýän mowzuga çuňňur düşünýändigini, ýadynyň, ünsüniň işjeňleşýändigini we döredijilik başarnyklarynyň ösýänligini görmek bolýar. Şeýle-de bilim işgärleriniň döredijilik mümkinçiligini ýokarlandyrýar, wagtyny tygşytlamaga ýardam berýär.

Card image cap
Apr 08 2024
MAÝA GOÝMAK — YKDYSADYÝETI PUGTALANDYRMAK

«Sen pul üçin işleme, pul seniň üçin işlesin» diýilýän jümle mydama telekeçiler we maliýeçiler tarapyndan köp gaýtalanýar. Eýsem puly nädip işletmeli? Bu sowalyň düýp manysy pul serişdeleriniň ýene-de pul getirip bilýänligidir. Bar bolan serişdeleriňi peýda almak maksady bilen ulanmaklyga maýa goýmak diýilýär. Maýa goýumlaryň täze kärhanalaryň açylmagynda, täze innowasion önümleriň bazara çykarylmagynda, hatda ähli ýurtlaryň ykdysady ýagdaýynyň gowulanmagynda ähmiýeti uludyr. Geliň, maýa goýumlaryň ykdysadyýetdäki ornuna has içginräk düşünmäge çalşalyň! Belleýşimiz ýaly, maýa goýmagyň esasy maksady, wagtyň geçmegi bilen, girdeji ýa-da başga bir peýdaly netije almak bolup durýar. Şu nukdaýnazardan seretsek, peýda almaga niýetlenilen islendik herekete maýa goýum diýip bolar. Meselem, hünär saýlanylanda, adam ondan geljekde gowy girdejä we kanagatlanma garaşyp saýlaýar. Geljekde onuň öwrenen hünärine bolan islegiň artmagam mümkin, peselmegem. Adam bu ýerde özüniň esasy serişdesini — wagtyny maýa goýýar. Ýöne maliýe dünýäsinde maýa goýmak diýlende, islendik emlägiň ýa-da serişdeleriň geljekde girdeji almak maksady bilen, telekeçilik ýa-da başga görnüşli işe gönükdirilmegine aýdylýar. Maýa goýluşyň ençeme görnüşleri we usullary bar. Olaryň biri hökmünde geljekde peýda getirip biljek emlägiň gönüden-göni satyn alynmagyny mysal getirse bolar. Maýanyň bu görnüşe gozgalmaýan emläkler, tehnika, taýýar biznesler, şeýle hem awtorlyk hukuklary, patentler, bilim, nou-hau usullary ýaly girdeji getirip durýan emläkdir serişdeleriň (kapitalyň) satyn alynmagyna gönükdirilmegi degişli bolup durýar. Maliýe maýa goýumlaryna bolsa maýadarlar tarapyndan kärhanalaryň gymmatly kagyzlaryna, karzlara maýa goýumlary degişlidir. Dünýäde günde müňlerçe täze kärhanalar açylýar, öňden işläp gelýän kärhanalar bolsa önümçiligini giňeltmäge, girdejilerini artdyrmaga çalyşýarlar. Kärhanalara işini ýola goýmak ýa-da alyp barýan işleriniň gerimini giňeltmek üçin serişdeleriň gerekdigi düşnüklidir. Şeýlelik bilen, serişdeleriň ýetmezçilik edýän halatynda kärhana zerur serişdeleri karzyna alyp ýa-da kompaniýasynyň belli bir bölegini, ýagny paýnamalaryny pul serişdeleri bolan taraplara satyp bilýär. Geljekde bu aksiýalardan gelýän girdeji ulalyp, maýadara uly peýda getirýär. Bu mehanizm serişde gerek bolan taraplary bergili bolup galmak howpundan azat edýär, serişdesi bolan taraplara bolsa peýda gazanmaga mümkinçilik döredýär. Karzyna alnan serişdeleri hökmany ýagdaýda yzyna gaýtarmalydygy berk hem düşnükli hakykatdyr. Şonda işiň başa barmadyk ýagdaýynda bergili bolup galmak howpunyň dörejekdigi-de öz-özünden düşnüklidir. Maýa goýlanda bolsa maýadaryň özi ähli töwekgelçilikleri kabul edip, hasaplap, geljekde goýumynyň ödeljekdigine ynanyp, serişdelerini berýär. Karz bilen kärhana goýulýan maýanyň tapawudy bolsa şundan ybaratdyr. Maýa goýmazdan öň, iki sany görkezijä aýratyn üns berilýär: töwekgelçilik we garaşylýan girdejililik. Töwekgelçilik derejesi pes bolan maýa taslamalary az girdeji getirýär. Tersine, garaşylýan girdejililigi uly bolan taslamalar, köplenç, töwekgel bolýarlar. Iň töwekgel maýa goýumlara wençur maýa goýumlary diýilýär (iňlis d. «venture» — töwekgelçilik). Bulara täze önümi bazara girizjek bolýan kärhanalara (startup) goýulýan maýa goýumlar degişli edilýär. Maýa goýmak işine täze girişýänlere goýumlary diwersifikasiýalaşdyrmak maslahat berilýär. Ýagny ähli serişdeleri bir ýere däl-de, dürli ýere gönükdirmeli. Şeýlelik bilen, käbir maýa goýumlar girdeji getirip, käbiri bolsa ýitip, deňagramlyk emele gelýär we ýitgi töwekgelçiligini azaldýar. Professional maýadarlar töwekgelçilikleri hasaplap, bazardaky ýagdaýy anyklap, düýpli barlaglary geçirip, maýa goýýarlar. Häzirki döwürde bu hyzmatlary ýörite ýerine ýetirýän kärhanalar bar. Serişdeleriň eýeleri has netijeli maýa goýmak üçin öz serişdelerini olara dolandyrmaga berýärler. Bu kärhanalar bolsa alnan girdejiden belli bir göterimini özlerine alyp galýarlar. Bularyň iň irileri «The Vanguard Group», «BlackRock, Inc.», «State Street Corporation» ýaly amerikan kärhanalary bolup, olar iň iri maýa goýum kompaniýalarynyň «uly üçlügini» emele getirýärler. Maýa goýumlary barada aýdylanda, dünýä belli maýadarlary, ýagny inwestorlary belläp geçmek gerek. Uorren Baffet, Reý Dalio, Jeýms Saýmons ýaly şahslar iň iri inwestorlaryň hataryna bolup, olaryň maýa goýmak hakda ýazan kitaplary iň köp satylýan hem-de hemişe okalýan eserleriň hataryna girýär. Ylaýta-da, bu kitaplar Ýer ýüzüniň maýa bazaryna girmäge höwes edýänler hem-de öwreniji inwestorlar üçin has arzylydyr. Goýulýan serişdeleriň gelip çykyşy boýunça maýa goýumlar 3 topara bölünýär: hususy, döwlet we daşary ýurt maýa goýumlary. Hususy maýa goýumlara ýurduň raýatlary tarapyndan goýulýan maýa goýumlary degişlidir. Döwlet maýa goýumlary diýlip, döwlet býujetiniň serişdelerinden emele gelýän maýa goýumlara aýdylýar. Döwletler maýa goýumlary, köplenç, durmuş-ykdysady pudaklara, döwletde ileri tutulýan ugurlary ösdürmäge gönükdirýärler. Eziz Watanymyzda hem Gahryman Arkadagymyzyň we hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda saglygy goraýyş we bilim ýaly durmuş-ykdysady pudaklara uly möçberde maýa goýumlar goýulýar. Adyndan belli bolşy ýaly, daşary ýurt maýa goýumlarynyň çeşmesi — daşary ýurt serişdeleri bolup durýar. Olar daşary ýurt korporasiýalary, raýatlary tarapyndan islendik maýa goýum ýaly, girdeji almak maksady bilen, başga ýurduň ykdysadyýetine gönükdirilýär. Globallaşma döwründe daşary ýurt maýa goýumlary dünýä ykdysadyýetiniň möhüm bölegine öwrüldi. Ýurtlar özüne daşary ýurt maýalaryny çekmek üçin amatly şertleri döretmegiň ugrunda uly tagalla edýärler. Munuň sebäbi daşary ýurt maýalarynyň kabul ediji ýurda getirýän peýdasyndadyr. Daşary ýurt maýasy bilen birlikde kabul edýän ýurda daşary ýurt tejribesi hem gelýär. Önümçiligiň has kämil usullary, kämil tehnologiýalar we dolandyryş usullary — bularyň ählisi daşary ýurt maýadarlary tarapyndan işiň netijeliligini artdyrmak üçin ulanylýar. Ýerli kärhanalar bilen bäsleşik döreýär, onuň netijesinde, wagtyň geçmegi bilen, ýerli kärhanalar täze tehnologiýalary we önümçilik usullaryny özleşdirip başlaýarlar. Şeýle hem daşary ýurt maýalarynyň gatnaşmagynda täze kärhanalaryň açylmagy, ýurtda iş orunlarynyň köpelmegine getirýär. Daşary ýurda maýa goýmagyň maýadarlar üçin peýdasy olaryň täze bazarlara çykmagy, önümçilik ýeriniň sarp ediş ýerine ýakynlaşmagy we arzan işçi güýjüniň köpelmegi bolup durýar. Käbir ýurtlaryň ösüşinde daşary ýurt maýa goýumlary aýratyn orun eýeleýärler. Muňa Ýaponiýa, Koreýa Respublikasy, Eýran, Hytaý, Hindistan ýaly ýurtlary degişli edip bolar. Hindistana, Hytaýa, Eýrana Ýewropa ýurtlary gerek wagtynda maýa goýdular. Singapurda uly möçberde daşary ýurt maýalarynyň çekilmegine şert döredildi. Bu bolsa ýurduň ykdysadyýet babatda «Aziýanyň gaplaňy» adyny almagyna ýol açdy. Häzirki döwürde maýa akymlarynyň iň köp goýulýan ýurtlary ABŞ, Niderlandlar, Lýuksemburg, Hytaý, Beýik Britaniýa we Singapur bolup durýar. Içerki bazarlarynyň giňligi we amatly şertleri bu ýurtlara gelýän maýa goýumlaryň ýyllyk akymynyň barha giňelmegini şertlendirýär. Ýurda gelýän daşary ýurt maýalarynyň göwrümi gös-göni ýurtda iş alyp barmak üçin bar bolan şertler bilen kesgitlenilýär. Bu şertlere başgaça «maýa goýum klimaty» hem diýilýär. Daşary ýurt maýadarlary öz serişdeleriniň howpsuzlygy üçin ykdysady we syýasy taýdan durnukly we kämil kanunçylykly ýurtlary saýlaýarlar. Mälim bolşy ýaly, Garaşsyz Watanymyz sebitde iň durnukly ýurtlaryň biri hökmünde tanalýar. Milli kanunçylygymyz bolsa eýeçiligiň eldegrilmesizligini we goraglylygyny doly derejede üpjün edýär. Şu ýylyň aprel aýynyň 26-syna Dubaýda geçirilen Türkmenistanyň nebitgaz pudagyna daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek boýunça halkara göçme forumynda «Dragon Oil», «CNPC» ýaly iri kompaniýalaryň ýurdumyza mundan beýläk maýa goýmaga taýýardyklaryny bildirmegi mähriban Watanymyzyň daşary ýurt maýasy üçin gyzyklanma döredýändiginden habar berýär. Milli ykdysadyýeti ösdürmek we daşary ýurt maýasyny zerur pudaklara çekmek üçin ýurtlar aýratyn ykdysady zolaklary döredýärler. Bu zolaklarda ýeňillikli salgyt we gümrük syýasaty hereket edip, öz işini açjak bolýan taraplar üçin örän amatly şertleri üpjün edýär. Aýratyn ykdysady zolaklara Watanymyzyň «Awaza» milli syýahatçylyk zolagyny hem degişli edip bolar. Şeýlelikde, maýa goýumlary halklaryň jebisleşmegi, bilelikdäki ösüşi üpjün etmek üçin wajyp bolup durýar. Gahryman Arkadagymyzyň parasatly baştutanlygynda durmuşa geçirilýän maýa goýum syýasaty ýurdumyzyň mundan beýläk-de ýokary depginli ösüşlerini kämilleşdirmäge, täze iş ýerlerini döretmäge we ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmaga, iň esasy bolsa, özara ynanyşmagy hem-de parahatçylygy üpjün etmäge giň mümkinçilikleri açýar.

Card image cap
Mar 25 2024
Sanly ykdysadyýetiň kämil ösüşi

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda hormatly Prezidentimiziň yzygiderli tagallalary bilen ýurdumyzyň bilim ulgamy halkymyzyň asyrlaryň dowamynda kemala gelen milli gymmatlyklaryna, asylly ýörelgelerine esaslanyp, häzirki zaman dünýä ölçeglerine laýyklykda toplumlaýyn ösdürilýär. Professor-mugallymlaryň hünär derejesi barha kämilleşdirilýär, okatmagyň döwrebap, has netijeli usullary ornaşdyrylýar. Şonuň bilen birlikde, bilim edaralarynyň dünýäniň dürli döwletleri hem-de esasy ylym-bilim merkezleri bilen hyzmatdaşlygy işjeňleşdirilýär. Munuň şeýledigini 2023 ýylyň 21-nji fewralda Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow resmi sapar bilen Bahreýn Patyşalygyna bardy. Bu sapar Prezident Serdar Berdimuhamedowyň Günorta-Günbatar Aziýada ýerleşýän dostlukly ýurda iň ýokary döwlet wezipesinde amala aşyrýan ilkinji saparydyr. Saparyň maksatnamasyna laýyklykda, Türkmenistanyň Prezidentiniň we Bahreýniň Patyşasynyň ikiçäk duşuşygynyň hem-de giňeldilen düzümdäki gepleşikleriň geçirilmegi, ýokary derejeli duşuşyklaryň jemleri boýunça gol çekilen iki taraplaýyn resminamalar türkmen-bahreýn hyzmatdaşlygynyň şertnama-hukuk binýadyny pugtalandyrmaga gönükdirilendir. Türkmenistan bilen Bahreýn Patyşalygynyň arasyndaky diplomatik gatnaşyklar 1995-nji ýylyň dekabrynda ýola goýuldy. Türkmenistanyň ozalky Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň Bahreýn Patyşalygyna 2011-nji ýylda amala aşyran resmi sapary, Bahreýniň Patyşasynyň 2019-njy ýylda Türkmenistana döwlet sapary iki taraplaýyn gatnaşyklaryň taryhynda möhüm wakalar boldy. Daşary syýasat strategiýasynda arap dünýäsiniň döwletleri bilen netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmegi ileri tutýan Türkmenistan Bahreýn Patyşalygy bilen hem syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda özara bähbitli gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmagy maksat edinýär.

Card image cap
Few 26 2024
Türkmenistanyň köpugurly ykdysadyýeti we onuň ýurdumyzyň ilatynyň durmuş goragynyň ösüşinde tutýan orny

Garaşsyz ösüşiň 33 ýylynyň dowamynda Türkmenistan ykdysadyýeti ýokary depginler bilen ösýän, dünýäniň ykdysady giňişligine üstünlikli goşulyşýan ýurtlaryň hatarynda eýeleýän ornuny pugta berkitdi. Ykdysadyýetiň çig mala gönükdirilmegini ýeňip geçmek, bazar özgertmelerini ösdürmek, tebigy baýlyklardan netijeli peýdalanmak, adamyň durmuşy, saglygy, howpsuzlygy üçin amatly şertleri döretmek babatda alnyp barylýan şol özgertmeleriň esasy maksady «Döwlet adam üçindir!» diýen baş ýörelgede öz mynasyp beýanyny tapdy.Geçen taryhy döwrüň dowamynda senagat we innowasiýa ösüş nusgasyna gönükdirilen strategik ugruň yzygiderli durmuşa geçirilmegi, sözüň doly manysynda, döwletimiziň ykdysady garaşsyzlygyny üpjün etdi. Infrastruktura özgertmelerini goldamak bilen, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge ugur alynmagy, «Türkmenistanyň durmuş-ykdysady ösüşiniň 2011 — 2030-njy ýyllar üçin Milli maksatnamasynda», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzyň 2019 -2025-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» kesgitlenen maksatlaryň we wezipeleriň durmuşa geçirilmegi, önümçiligiň netijeliligini ýokarlandyrmak, maýa goýumlary oýlanyşykly peýdalanmak, şol sanda ykdysadyýetiň döwlete degişli däl pudaklaryna goldaw bermek üçin möhüm itergi boldy.

Card image cap
Dek 11 2023
Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyz Berkarar döwletiň Täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Hormatly Prezidentimiziň parasatly syýasaty we taýsyz tagallalary netijesinde ylym‑bilim ulgamynda we beýleki ähli ugurlarda pajarlap ösüş döwrüni başdan geçirýär. Hormatly Prezidentimiziň Watanyň gülläp ösmeginiň hatyrasyna jan aýaman zähmet çekmäge, ýurduň maddy baýlyklaryny halkyň eşreti üçin gönükdirilen parasatly we öňdengörüjilikli syýasaty netijesinde halk hojalygynyň ähli pudaklarynda ägirt uly üstünlikler gazanylýar. Bu babatda ýurdumyzyň ýerasty we ýerüsti tebigy mineral baýlyklarynyň rejeli we netijeli peýdalanylyşynyň ösüşini görkezmek bolar. Sebäbi ýurdumyz mineral baýlyklaryň görnüşleri we gorlary boýunça dünýäde öňdäki orunlary eýeleýär. «Türkmenistanyň nebit-gaz senagatyny ösdürmegiň 2030‑njy ýyla çenli döwür üçin maksatnamasyna» laýyklykda ýurdumyzda ýakyn geljekde himiýa we beýleki gaýtadan işleýän köp sanly döwrebap önümçilikler dörär. Hususan-da, nebit‑gaz önümçiligini, azot, kaliý dökünlerini, dürli tebigy duzlary, kaustiki sodany, kükürt kislotasyny, ammoniý sulfatyny, tebigy kükürdi, tehniki ýody, bromly demri, rezin-tehniki önümleri, lak-reňk materiallaryny, aýna, sement we beýleki wajyp önümleri almaklygyň täze kuwwatlyklary döredilýär we döwrebaplaşdyrylýar. Himiýa – tebigatda bolup geçýän hadysalary, öwrülişikleri öwrenýän ylymlaryň biridir. Himiýa ylym hökmünde birden ýüze çykman, eýsem, ol asyrlar boýy tejribeleriň, çaklamalaryň we kanunalaýyklyklaryň esasynda, dura‑bara emele geldi we häli‑häzire çenli tebigatyň syrlaryny açmakda adamzada ýardam berip gelýär. Ýaş nesle döwrebap bilim-terbiýe bermekde ähli mümkinçilikleri döredýän Gahryman Arkadagymyz we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň beýik işleriniň hemişe rowaçlyklara beslenmegini arzuw edýäris!
Card image cap
Dek 02 2023
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Hormatly Gahryman Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň başlangyjy bilen biziň ýurdumyz uly depginler bilen ösýär, durmuşyň ähli ugurlarynda belent sepgitlere ýetilýär. Ylmy-tehniki ösüşiň gazananlaryna, täze tehnologiýalara we öňdebaryjy innowasiýalara daýanyp, Garaşsyz Watanymyz okgunly ösýär.      Ýurdumyzda bilim ulgamyny dünýä ülňülerine laýyklykda yzygiderli kämilleşdirmek, ýokary okuw we orta hünär okuw mekdepleriniň maddy-enjamlaýyn we hukuk binýadyny yzygiderli berkitmek, ylymly-bilimli, giň dünýägaraýyşly, häzirki zamanyň ösen tehnologiýalaryna erk edýän watansöýüji ýaşlary kemala getirmek babatda möhüm işler amala aşyrylýar.  2009-njy ýylyň 1-nji ýanwaryndan güýje giren Türkmenistanyň söwda deňiz gatnawynyň kodeksiniň güýje girmegi ýurdumyzyň deňiz ulaglary pudagynda birnäçe özgerlişikleriň amala aşyrylmagyna we taslamalaryň ýola goýulmagyna itergi berip, Türkmenistan iri ulag üstaşyr uzelli deňiz döwleti hökmünde dünýäde ähmiýetli orunlary eýelär. “Türkmendeňizderýaýollary”agentliginiňdüzümine Türkmenbaşy Halkara deňiz porty, Türkmen deňiz söwda floty müdirligi, ,,Derýaýollary ‘’ önümçilik birleşigi, Türkmenbaşy şäherindäki Deňizçilik orta hünär okuw mekdebi we ,,Çarlak‘’ myhmanhanasy girýär. Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň türkmen baýlyklaryny deňiz arkaly dünýäniň çar künjeginde daşamaga ähmiýeti uludyr.Dünýä halklarynyň arasynda “Nirede deňiz bar bolsa, şol ýerde söwda-täjirçilik ösendir” diýlen jümle müňýyllyklardan bäri ýörgünlidir. Türkmenbaşy Halkara deňiz porty Ýewropadan Aziýa, Aziýadan Ýewropa ýük daşalýan ýollaryň çatrygynda ýerleşip, Merkezi Aziýanyň “Deňiz derwezesi” bolup durýandygy üçin, sebitdeiň bir amatly logistika merkezleriniň biri hökmünde ösýär we kämilleşýär.Biziň Türkmenbaşy şäherindäki Deňizçilik orta hünär okuw mekdebimizde internet ulgamyna birikdirilen dünýä ülňelerine gabat gelýän kompýuter tehnologiýalary, multimediýa enjamlary, görkezme esbaplar bilen üpjün edilen okuw otaglary bar. Okuw mekdebinde ýörite okuw-maksatnamalary boýunça umumy, amaly, tejribe sapaklary okadylýar. Türkmenbaşy halkara Deňiz porty talyplaryň alan nazary bilimlerini, tejribelikde öwrenmäge uly mümkinçilik döredilýär. Ýörite ugurlar boýunça talyplar toparyna Deňiz portuna okuw-tejribe sapaklary gurnalýar.Şeýle hem okuw jaýymyzyň çäginde ähli talaplara laýyk gelýän umumy ýaşaýyş jaýy, naharhana, futbol – woleýbol meýdançalary we türgenleşik otagy ýerleşýär. Gäminiň energetiki desgalary- bu energetiki enjamlarynyň, maşynlaryň ,mehanizmleriniň elementleriniň arabaglanşykly, toplumy bolup, olaryň kömegi bilen berlen tizlikde gäminiň hereketini üpjün etmek bilen bu işe gözegçilik etmegi we dolandyrmagy üpjün etmek üçin dürli görnüşli energiýalary ulanmaklyk we üýtgetmeklik,işläp düzmeklik we geçirmeklik, şeýle hem ýolagçylar we ekipaž üçin kadaly ýaşaýyş şertlerini döretmeklik amala aşyrylýar. Mundan başga-da Türkmenistanyň Deňiz söwda floty häzirki döwürde “Balkan” gämigurluşyk zawodynda iki sany gury ýük gämisini gurmaga taýýarlyk görülýär. Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow bu gämileri gurmak baradaky  degişli  Karara gol çekdi. “Türkmendeňizderýaýollary” agentligi Türkmenistanyň çäklerinde suw ulaglarynda döwlet syýasatyny amala aşyrýan hem-de söwda deňiz gatnawy ugrundaky döwlet dolandyryşy babatda ygtyýarly edilen suw ulaglary boýunça ýerine ýetiriji häkimiýetiň merkezi edarasy bolup durýar. Şu pursatdan peýdalanyp bizi şeýle baky baharyň bagtyna, eşretli döwrana ýetiren ähli mümkinçilikleri döredip beren türkmen halkynyň Milli Lideri, Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Prezidentimiziň janlarynyň sag, ömürleriniň uzak bolmagyny il ähmiýetli, ýurt bähbitli tutýan tutumly işleriniň elmydama rowaçlyklara beslenmegini arzuw edýäris.