2025-nji ýylyň 27-nji martynda Aşgabat şäherinde “Merkezi Aziýa – Ýewropa Bileleşigi” 20-nji ministrler duşuşygy geçirildi. Bu barada DIM-iň resmi saýty habar berýär.

Türkmenistanda deňizçileriň hünär derejesini ýokarlandyrmak maksady bilen, degişli okuw maslahatyny geçirmek göz öňünde tutulýar. TDH-niň habar berşi ýaly, bu barada 20-nji martda sanly ulgam arkaly geçirilen Hökümet mejlisinde Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýewiň milli deňiz floty üçin halkara derejeli hünärmenleri taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işler hakyndaky hasabatynda aýdyldy.

Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň howandarlyk etmeginde çagalaryň arasynda «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly: çagalaryň gözýetimi, dünýägaraýşy» ady bilen döredijilik bäsleşigi yglan edildi. Bu barada TDH habar berýär.

Köýtendag Türkmenistanyň günorta-gündogarynda ýerleşen tebigaty diýseň özboluşly sebitdir. Köýtendagyň tebigatyna bu ýerde ýaýran köp sanly ösümlik we haýwan görnüşleriniň ýüzlerçesi hem-de dik jülgeleri, täsin dag gowaklary we ýerasty karstkölleri, gadymy dinozawrlaryň belent tekizlgi gaýtalanmajak özboluşly gözellik berýär. Tebigat bun sebitiň mysalynda tapylgysyz gymmatlyklary müňýllyklaryň dowamynda döredipdir we asyrlardan asyrlara ýetirip gelipdir.
     Köýtendag sebitiniň çäkleri sebitleýin döwülmeler bilen ugurdaş uzalyp, sebitiň morfostruktura taýdan aýratynlaşmagyny şertlendirip, ylmy edebiýatda Gowurdak-Köýtendag ady bilen bellidir. Meýdany uly bolmasa-da , relýefiň çürt-kesik tapawutlylygy, ýagny, iň beýik ýeri deňiz derejesinden 3137m-den (Türkmenbaşy dagy) 238m-e çenli (Amyderýanyň suwunyň derejesi) üýtgeýär hem-de tebigy şertleriniň we baýlyklarynyň köp dürlüligi bilen häsiýetlenýär. Bu sebit onuň mineral-çig mal, ýer, sagaldyş we dynç alyş baýlyklaryny özleşdirmegiň giň mümkinçiliklerine eýedir. Sebitiň geologik gurluşyny kemala getirmäge genezisi, düzümi we ýaşy boýunça  dürli geologik çökündiler gatnaşýarlar.
      Bu ýerde ýokary ýura, hek, paleogen, neogen, çetwertik we häzirki zaman çökündileri giň ýaýrandyr.Köýetnadg gerşiniň günbatar ýapgydy,şeýle hem Gowyrdak we tübegatan dag bölekleri ýokary ýura çökündilerinden düzülendir. Hek döwrüniň jynslary sebitiň merkezi böleginiň  pes daglyklaryny, paleogen we neogen çökündileri esasan, onuň  günbatar bölegindäki plato şekili pes daglyklaryny örtýär. Çertertik çökündileri sebitiň günbatar we günorta böleklerinde giň ýaýrap, giň dagöni düzlüklerini  düzýär.
     Köýtendagyň  ösümlik örtügi dag eteginde otluk fitosenozlar, ondan ýokarda zerawşan arçasynyň agdyklyk edýän güýçli zaýalanan agaç- gyrymsy agaç ösümlikleriiň guşaklygy bilen häsiýetlenýär. Daglaryň iň ýokardaky belent böleginde tikenli ýassyk seklli ýarym gyrymsylar agdyklyk edýärler. Sebitiňb wekilleri agdyklyk edýarler.
     Ozallar Köýtendagda esasan zerewşan arçasyndan düzülen arça tokaýlarynyň giň meýdanlary duş gelýärdi, häzir olaryň meýdany örän azalypdyr. Goraghananyň  çäklerinde olar bölejik tokaýlar görnüşinde saklanyp galypdyr. Bu ýerde 1986-njy ýylda meýdany 27139 gektar bolan Köýtendag döwlet goraghanasynyň döredilmegi Köýtendagyň tutuş tebigy toplumyny we oňa ýanyşyk ýerleri goramak, zaýalanan ekoulgamlary dikeltmegiň ylmy esaskarynty işläp düzmek we burma şahly umgany gorap saklamagyň zerurlygy bilen baglydyr.
    Bu görnüş örän seýrek bolup Tebigaty goramagayň halkara birleşiginiň (TGHG0 Gyzyl sanawyna hem girizilendir.Toprak-ösümlik örtüginiň häsiýetleriniň içki guşaklyk tapawutlary boýunça 12 sany beýiklik zolaklary bölünýärler: oazis, ösümlikleri, çöl-efemer, ýarymçöl-efemeroid, ýärymçöl-gurak sähra , iri otly-sähra, tokaý, tokaýçemen- sähra, subalp çemen we alpçemen 9bölekleýin häsiýetde duş gelýär.) Merkezi Aziýa fiziki-geografik taýdan etraplara bölünende bu sebitiň çäkleri Merkezi Aziýa daglyk ýurdunyň Günorta- Günbatar Pamir-Alaý oblastynyň ýGissar-Pamiröňi prowinsiýasyna fiziki-geografik etrap derejesinde girýär.
    Gowurdak-Köýtenag etrabynyň landşaft düzümindäki uly tapawutlar onuň çäklerinde has pes derejedäki taksonomik birlikleri – kiçi etraplary bölmäge mümkinçilik berýär.  Jemi 7 sany kiçi etraplara bölündi: Köýtendag-ortadaglyk, Gowurdak-týubegetan pes daglyk, Köýtenderýä- daglyk – jülgelik, Kansaý- ýakasy deltaly- takyrlyk, Amyderýa ýakasy dagöni- ýapgytly düzlük – çulbaly, Amyderýanyň  jülgeli – terrasaly kiçi etraplary bölünendir.

Islendik döwrebap kärhananyň işinde awtomatlaşdyryş barha möhüm bolup durýar. Bu logistika hem  doly degişlidir. Awtomatlaşdyryş, üpjünçilik zynjyryny dolandyrmak, ammar we eltip bermek bilen baglanyşykly çylşyrymly meseleleriň köpüsini tertipleşdirýär we aňsatlaşdyrýar, netijeliligi we müşderi hyzmatyny ýokarlandyrmak bilen önüm öndürýän kärhanalara çykdajylary azaltmaga mümkinçilik berýär.Bu makalada logistika proseslerini awtomatlaşdyrmagyň peýdalary, şeýle hem haýsy görnüşleriň awtomatlaşdyrylyp bilinjekdigi barada söhbet ederis. Mundan başga-da, onlaýn söwda nokatlarynyň ulag logistikasynyň nädip netijeliligini artyrmalydygyny seljereris.

Adamyň tebigy sreda täsiriniň jemi tebigy prosesleriň täsiri bilen deňeşdirerliklidir. Onuň şeýledigini aýratyn hem zatlaryň tebigy aýlanyşygyny we adamyň hojalyk işleriniň täsirindäki zatlaryň aýlanyşygy bilen deňeşdirilende has aýdyň görmek bolýar.