dohom@sanly.tm
Türkmenbaşy şäheriniň D.Azady köçesiniň 75-nji jaýy
Ulag logistikasynyň nädip netijeliligini artyrmaly?

Islendik döwrebap kärhananyň işinde awtomatlaşdyryş barha möhüm bolup durýar. Bu logistika hem  doly degişlidir. Awtomatlaşdyryş, üpjünçilik zynjyryny dolandyrmak, ammar we eltip bermek bilen baglanyşykly çylşyrymly meseleleriň köpüsini tertipleşdirýär we aňsatlaşdyrýar, netijeliligi we müşderi hyzmatyny ýokarlandyrmak bilen önüm öndürýän kärhanalara çykdajylary azaltmaga mümkinçilik berýär.Bu makalada logistika proseslerini awtomatlaşdyrmagyň peýdalary, şeýle hem haýsy görnüşleriň awtomatlaşdyrylyp bilinjekdigi barada söhbet ederis. Mundan başga-da, onlaýn söwda nokatlarynyň ulag logistikasynyň nädip netijeliligini artyrmalydygyny seljereris.

Logistikany dolandyrmagy awtomatlaşdyrmagyň peýdalary örän köp. Logistika dolandyryş meselelerini ýerine ýetirmek üçin zerur zähmet güýjüni azaltmak bilen her bir işiň zähmet çykdajylaryny hem azaltmaga kömek edýär.Takyklygy ýokarlandyrýar we iş prosesinde adam faktoryny ýok etmek bilen gowşuryş wagtyny çaltlaşdyrýar. Iberişleri yzarlaýar we sargytlaryň we beýleki içerki we daşarky logistika amallarynyň öz wagtynda iberilmegini üpjün edýär.

Awtomatlaşdyrylan ulgamlar müşderilere hakyky (real) wagt sargyt maglumatlary berip biler we iberişleri yzarlamagy aňsatlaşdyryp biler. Bu,  müşderileriň ynamyny ýokarlandyrmaga kömek edýär, sebäbi sargytlarynyň netijeli we takyk işlenýändigini bilýärler. Bu işe gatnaşýan ähli gyzyklanýan taraplar üçin üpjün edijilerden başlap müşderilere çenli üpjünçilik zynjyrynyň has gowy görünmegini üpjün etmek üçin awtomatlaşdyryş ulanylyp bilner, şeýle-de kompaniýalara kynçylyk ýüze çykmazdan ozal ýüze çykyp biljek päsgelçilikleri kesgitlemäge mümkinçilik berýär.

Işgärleri gereksiz resminamalary bilen meşgullanmaklykdan azat edip, kompaniýanyň resminama akymyny standartlaşdyrmaga we birleşdirmäge mümkinçilik berýär. Umuman aýdanyňda, häzirki zaman logistika prosesleri barada aýdylanda çykdajylary azaltmakdan başlap, müşderi hyzmatyny gowulaşdyrmak, bazarynda bäsdeşlik etmek isleýän kärhanalar üçin täsirli gural bolmak meselesinde awtomatlaşdyrmagyň ägirt uly potensialynyň bardygyna şek şübhe ýokdur. Haýsy logistika amallary awtomatlaşdyrylyp bilner?.

Döwrebap tehnologiýalar islendik logistika amalyny diýen ýaly awtomatlaşdyrmaga mümkinçilik berýär:

Meýilnamalaşdyrmak: Meýilnamalaşdyryş gurallary, gowşuryş tertibi, müşderiniň isleg görnüşleri we inwentar derejeleri ýaly maglumatlara esaslanyp has işewür karar bermäge mümkinçilik berýär.

Gözegçilik: Awtomatlaşdyrylan yzarlaýyş ulgamlary kärhanalara hakyky wagtda iberişlere gözegçilik etmäge mümkinçilik berýär.

Öwreniş dolandyryşy: Kompaniýalar köp ammarlarda ýa-da haryt jemlenýän punktlarda  inwentar derejesini yzarlamak üçin ulgamlary ulanyp bilerler.

Sargytlary ýerine ýetirmek: Awtomatiki sargyt ýerine ýetiriş ulgamlary müşderilere has uly logistika bölümi bolmasa-da, has az zähmet bilen sargytlary çalt bermäge mümkinçilik berýär .

Hasaplaşyk we hasap-faktura: Takyk hasap-fakturalary çalt amala aşyrmak prosesini ýönekeýleşdirmäge kömek edýär

Müşderi hyzmaty: Adaty iş amallaryny awtomatlaşdyrmak, e-poçta ýa-da chatbot goldawy arkaly müşderileriň soraglaryna has çalt jogap bermäge mümkinçilik berýär

Eltip bermek hyzmatyny dolandyrmak: satyjynyň logistika tygşytlamagy sebäpli harytlar has çalt geler we sargytlaryň satyn alynmagy artar, gowşuryş hyzmatlarynyň arasynda sargytlary paýlamak üçin iň amatly ulgamy guramak ukyby artar.

A. Atagurbanowa

Türkmenbaşy şäherindäki deňizçilik orta hünär okuw mekdebiniň mugallymy

Beýleki makalalar

Ähli makalalar
Card image cap
Few 12 2025
Bilim işinde sanly bilim ulgamynyň mümkinçilikleri.

Ýurdumyzyň durnukly ösmeginiň, Watanymyzyň barha kuwwatlanmagynyň hatyrasyna ýaşlaryň gurujy, dörediji, oýlap tapyjy, ösen aň-düşünjeli intellektual derejesini kemala getirmek häzirki döwrüň möhüm aýratynlygydyr diýip aýtdy. Bu aýratynlyk ykdysadyýetiň ähli ugurlary bilen bilelikde, onuň ösmeginde esasy hyzmaty ýerine ýetirýän bilim ulgamynyň bazar gatnaşyklary şertlerinde dünýä ülňülerine laýyk döwrebaplaşdyrylmagy bilen şertlendirilýär. Hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen ýurdumyzyň bilim ulgamyna sanly serişdeleriň ornaşdyrylmagy, döwrebap bilim portalynyň herekete girizilmegi bilim işgärleriniň mümkinçiliklerini üzül-kesil artdyrdy. Ýurdumyzda sanly ulgamy ösdürmegiň maksatlarynyň bilim edaralarynyň işiniň kämilleşdirilmegine gönükdirilmeginiň, olaryň ýokary hilli elektron maglumatlar bilen üpjün edilmeginiň, täze tehnologiýalardan peýdalanylmagynyň, bilim berlişiniň hiliniň talap edilýän derejesine ýetirilmeginiň esaslary 2017-nji ýylda hormatly Prezidentimiziň Karary bilen tassyklanan “Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasy” arkaly dolandyrylýar. Bu Konsepsiýa ýurdumyzda (kesgitlenen ugur boýunça) maglumat – bilim gurşawyny döretmäge hem-de bilim bermegiň ähli basgançaklaryny ýokary hilli elektron maglumatlary bilen üpjün etmäge, berilýän bilimiň mazmunyny baýlaşdyrmaga we kämilleşdirmäge gönükdirilendir. Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasynyň esasy maksady ýurdumyzyň innowasion ösüşine laýyklykda bilim bermegiň ähli basgançaklarynda okatmagyň maksatnamalaryny ýokary hilli elektron maglumatlar bilen üpjün etmek hem-de uzak aralykdan bilim bermek arkaly bilim ulgamyny kämilleşdirmekden ybaratdyr. Konsepsiýa – bu eziz Watanymyzy mundan beýläk-de hemmetaraplaýyn ösdürmäge, işewür we maýa goýum işjeňligine, döwlet dolandyrylyşynyň öňdebaryjy usullarynyň ornaşdyrylmagyna, täze iş orunlarynyň döredilmegine, halkymyzyň abadançylygyny yzygiderli ýokarlandyrmaga ýardam eder. Konsepsiýada göz öňünde tutulýan esasy wezipeler: - sanly bilim ulgamynyň kadalaşdyryjy hukuk binýadyny ösdürmek; - bilim edaralaryň tehnologiki ulgamyny ösdürmek hem-de bilim ulgamynyň ähli basgançaklarynda okaýanlar‚ mugallymçylyk işgärler üçin sanly bilm gorlarynyň üpjünçiligini ýokarlandyrmak; - ýokary hilli bilim gorlarynyň we hyzmatlarynyň elýeterliligini üpjün etmek hem-de bilim bermegiň dowamynda sanly bilim serişdelerini, şol sanda elektron okuw kitaplaryny we gollanmalary ulanmak; - uzak aralykdan bilim tehnologiýalaryny ulanmak; - maglumat we telekommunikasiýa tehnologiýalary ösdürmegiň esasynda bilimiň hilini ýokarlandyrmak; - elektron bilim ulgamynda işgärleri taýýarlamak. Häzirki zaman maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň ulanylmagy arkaly okaýanlarda bilimleri almaga, üznüksiz özbaşdak bilim almaga höweslenmäni ösdürmek. Häzirki zaman jemgyýet soňky onýyllykda maglumat jemgyýetine öwrülip, ýokary depginde hereketli häsiýete eýe bolýar. Bu bolsa maglumatlara we hyzmatlara elýeterliligiň ulanyjylar üçin, olaryň nirede we haçan bolýandygyna garamazdan, hemişelik esasda üpjün edilýändigini aňladýar. Şeýle hereketliligi üpjün etmek üçin kompýuter enjamlarynyň täze görnüşleri (smartfonlar, planşetler we ş.m.), şeýle hem maglumat gorlary we hyzmatlary bilen işleşmegiň täze tehnologiýalary (“bulutlaýyn” tehnologiýalar) peýda boldy. Mekdep okuwçysy, talyp üçin bilim edaralarynda hem, öýde hem, olar ýoldaka hem elektron bilim gorlary we hyzmatlar elýeterli bolmalydyr. Bu ýagdaý bilim işine gatnaşýanlaryň beýlekilerine-de – ata-enelere, mugallymçylyk işgärlere, bilim ulgamynyň dürli derejeleriniň ýolbaşçylaryna-da degişlidir. Bilim gurşawynyň her bir gatnaşyjysynyň hereketliligi täze maglumat jemgyýetinde sanly bilimiň esasyny düzer. Ýurdumyzyň ähli künjeklerinde gurlup, ulanylmaga berilýän täze, döwrebap bilim ojaklarynyň häzirki zaman ösen innowasion tehnologiýalary bilen enjamlaşdyrylmagy hem sanly bilim ulgamynyň durmuşa geçirilýändigini görkezýär. Ýurdumyzyň okuw mekdeplerinde «Sanly bilim ulgamy» atly portal taslamasynyň ýola goýulmagy, bilim ojaklarynda teleköpri arkaly guralýan okuw sapaklary, internet bäsleşikleri berilýän bilimiň hilini ýokarlandyrmakda, okatmagyň usullaryny kämilleşdirmekde we öňdebaryjy tejribelerden peýdalanmakda ägirt uly ähmiýete eýedir.