Ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamakda ylmyň we innowasion tehnologiýalaryň orny we ähmiýeti
Adamzat durmuşynda bilim ulgamynyň wajyplygy, esasan, onuň jemgyýetiň ösüşinde tutýan orny bilen kesgitlenýär. Has takygy, bilim adamlaryň ukyplaryny, endiklerini we olaryň şahsy häsiýetlerini ösdürmäge mümkinçilik bermek bilen bir hatarda, durmuş tejribesiniň artmagyna hem itergi berýär. Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan döwletimizi durmuş-ykdysady, medeni taýdan ösdürmekde, dünýäniň ösen ýurtlarynyň hatarynda eýeleýän ornuny pugtalandyrmakda ylym ulgamynda aýratyn ähmiýet berilýär. Häzirki döwürde tutuş dünýä ýüzünde bilime durnukly ösüşi üpjün edýän serişde hökmünde garalýar. 2015-nji ýylda geçirilen Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 70-nji mejlisinde kabul edilen «Biziň dünýämiziň özgerdilmegi: Durnukly ösüşiň maksatlary boýunça 2030-njy ýyla çenli döwür üçin Gün tertibinde» geljekki 15 ýyl üçin dünýä ösüşini üpjün etjek 17 sany maksatlar kesgitlenildi. Olaryň düzüminde «Hemmeleriň ýokary hilli bilim almagyny üpjün etmek we olara bütin ömrüniň dowamynda okamaga mümkinçilik döretmek» maksadynyň durmuşa geçirilmegine aýratyn ähmiýet berilmegi onuň adam aňyny ösdürmekde, ahyrky netijede, dünýäni özgertmekde tutýan möhüm orny bilen baglydyr.
Maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryny ösdürmekde XXI asyra çenli
toplanan potensial dünýä ykdysadyýetinden başlap aýry-aýry hojalyk subýektlerine çenli dürli derejäniň ykdysady ulgamlarynyň hereket etmeginde bolup geçýän düýpli üýtgemeleriň sebäbi – milli we global ykdysadyýetiň ykdysady ösüşiniň möhüm guraly bolup durýar. Şolaryň täsiri astynda aýry-aýry sanly tehnologiýalary ornaşdyrmakdan, sanly ekoulgamy toplumlaýyn gurmaga geçmek bolup durýar. Dördünji senagat rewolýusiýasyna we altynjy tehnologik tertibe geçmekde onuň kesgitleýji ähmiýetiniň bolmagy sanlylaşdyrmak işine aýratyn üns berýär. Şunuň bilen baglylykda, sanlylaşdyrmak köp ýurtlaryň ykdysady ösüşiniň möhüm düzüm bölegi bolup durýar we şol bir wagtda önümçiligiň durnukly ösmeginiň, bäsleşige ukyplylygyň we ilatyň ýaşaýyş derejesiniň ýokarlanmagynyň esasyna öwrülip, ol ugurda täze bilim edaralarynyň peýda bolmagy bilen olar zähmet hünärleriniň bazarlarynda isleg bildirilýän hünärmenleri taýýarlamaga gönükdirilendir hem-de bilim ulgamyny ösdürmegiň öňdebaryjy dünýä tejribesine we meýillerine laýyklykda, milli bilim ulgamynda maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalary işjeň ornaşdyrylýar. Olar bilim almagyň elýeterliligini ýokarlandyrmak bilen, diňe bir bilimiň hilini gowulandyrmaga täsir etmän, eýsem, bilim edaralarynyň pedagoglarynyň hem okatmak we hünär ussatlygynyň kämilleşmegine oňyn täsir edýär. Bu bolsa, maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryň güýçli ösýän häzirki döwründe, ilerlemeleriň belent sepgitleri, hut bilimiň we ylmyň güýji bilen gazanylýar. Hut şonuň üçin ýaşlaryň kämil ökde hünärmenler bolup ýetişmeginiň möhüm şertleriniň biri-de olaryň häzirki zaman maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryny hünär işinde işjeň hem-de netijeli ulanyp bilmegini gazanmakdan ybaratdyr. Ileri tutulýan ugurlardan gelip çykýan esasy netije bolsa, halk hojalygynda zähmet çekýänleriň sanly sowatlylygyny ýokarlandyrmak, maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalaryny ulanmak arkaly daş aralykdan maslahatlary hem-de ylymlary bermek boýunça goşmaça elektron hyzmatlary ýerine ýetirmegiň hasabyna sanly düzümi ösdürmek we beýlekilerdir.
Bilim, ylym we innowasion önümçilik çygryndaky döwlet maksatnamalarynyň üstünlikli amala aşyrylmagy bu ulgamlardaky işleriň netijeliligini üpjün eder, häzirki zaman ylymlaryndan oňat baş çykarýan ýokary derejeli hünärmenleri taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işleriň has-da kämilleşdirilmeginde möhüm ähmiýete eýe bolar.
mugallymy Arbadowa D.M.
